روستای داماش، زیستگاه اصلی گل سوسن چلچراغ در استان گیلان در دامنههای ارتفاعات البرز و در شهرستان رودبار قرار دارد و یکی از بهترین دیدنیهای استان گیلان به شمار میآید. تماشای گل سوسن چلچراغ، مناظر طبیعی بینظیر، آب و هوای دلپذیر و غذاهای محلی خوشمزه، داماش را تبدیل به یک مقصد طبیعت گردی محبوب در میان گردشگران کرده است. در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری از این روستای منحصربهفرد و جاذبههای گردشگری آن به دست بیاورید.
آشنایی با روستای داماش
روستای داماش با ارتفاع ۱۸۰۰ متری از سطح دریا از روستاهای بسیار مرتفع استان گیلان است که نسبت به دیگر نقاط این استان، خشکتر و پوشش گیاهی گستردهتری دارد؛ یک منطقه کوهستانی با آب و هوای فوقالعاده که در گذشته منطقهای ییلاقی بوده است و اهالی جیرنده، پنج ماه گرم سال را به این منطقه کوچ میکردند.
البته در حال حاضر، این روستا یک سکونتگاه دائمی است. داماش از ترکیب دو کلمه «دا» و «ماش» تشکیل شده است و در گویش کرمانجی بهمعنای «به کسی ماش داده» است.
داماش، زمرد سبزرنگ استان گیلان با پیشینهای کهن با عنوان سرزمین چشمههای گوارا و سرسبز شناخته میشود. متوسط دما و بارندگی سالانه در این منطقه بهترتیب ۱۰ درجه سانتیگراد و ۴۵۰ میلیمتر است.
داماش، اقلیمی نیمه مرطوب و معتدل دارد و گیاهانی چون سوسن چلچراغ، اقطی، گزنه، بنفشه، انواع سرخس، گل قاصد، شبدر وحشی و سرخ ولیک در آن میرویند. گل سوسن چلچراغ، یکی از نادرترین گونههای گیاهی است که برای رشد به یک محیط خشک و آفتابی در کنار خاک قابل نفوذ نیاز دارد و این شرایط رشد برای این گل در داماش فراهم است.
گویش مردم داماش، دیلمی است. باغداری، پرورش طیور و دامداری و همچنین تولید صنایع دستی از جمله پیشههایی هستند که مردم روستای داماش از طریق آنها امرار معاش میکنند. در داماش، امکان کشاورزی وجود ندارد؛ زیرا این روستا با موقعیت کوهستانی و شیبدار، فاقد زمینهای هموار مناسب کشاورزی است.
مردم روستای داماش هماکنون نیز از لباس های بومی و محلی خود استفاده میکنند. آنها در مراسم و جشنهای روستا مانند جشن عروسی و جشنوارههای بومی و محلی، لباس محلی میپوشند و فرهنگ بومی خود را به نمایش میگذارند.
مردان داماش با پوششی متشکل از جلیقه، شلوار، کت و چموش (نوعی کفش) و زنان نیز با لباسهای محلی و رنگارنگ گیلانی در بازارچههای محلی حاضر میشوند.
قدمت تاریخی لباس محلی استان گیلان و همچنین روستای داماش به اشیای کشفشده در چراغ علی تپه رستمآباد (مارلیک) برمیگردد. جالب است بدانید که انواع تزئیناتی که روی دامن، پیشبند و پیراهنهای پر زرق و برق و زیبای زنان گیلانی دیده میشود، از این اشیای تاریخی الهام گرفته شدهاند.
زیباترین جاذبه روستای داماش
یکی از جاذبه های روستای داماش به رویش گل سوسن چلچراغ (نام علمی: Lilium ledebourii) در این منطقه است. این گل برای نخسیت بار توسط محققی بهنام لدربوری کشف شد و در سال ۱۳۵۴ توسط اداره کل محیط زیست استان گیلان به عنوان یک اثر ملی کم و معرفی شد.
با توجه به نادر بودن این گل ملی و ثبت شده در فهرست میراث طبیعی، سازمان محیط زیست اطراف این زمین را حصار کشی کرده و از آنجا که این منطقه جزء مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست کشور است هرگونه بهره برداری از آن تنها با مجوز رسمی از دفتر وزارت و بازرسی سازمان محیط زیست کشور ممکن خواهد بود.
سوسن چلچراغ که گونههای تیره سوسن است، تنها ۱۰ الی ۱۵ سانتی متر ارتفاع دارد. گل سوسن چلچراغ بسیار کمیاب است و تنها در دو منطقه در دنیا میروید. یکی در اطراف روستای داماش و دیگری در لنکران جمهوری آذربایجان.
جاذبه دیگر این روستا آب معدنی آن است و خیلی از گردشگران برای همین منظور به داماش سفر میکنند. کارخانه آب معدنی داماش در این روستا تاسیس شده است و فعالیت میکند.
دسترسی به روستای داماش
داماش از روستاهای ییلاقی دهستان جیرنده بخش عمارلو، شهرستان رودبار است. این روستا حدفاصل جاده رشت به تهران، بین لوشان و منجیل قرار گرفته.
برای رسیدن به روستای زیبای داماش دو راه وجود دارد:
راه اول بخش خورگام که در ۴۰ کیلومتری شهرستان رودبار قرار دارد. پس از بزرگراه قزوین به سمت شهر رشت در ابتدای شهر رستم آباد به سمت بخش خورگام بروید پیچ و خم های جاده آسفالت و سرسبز، روستای کوهستانی شروع می شود.
در مسیر جاده از روستاهای انار کول، سندس، دشتویل، چره، دره دشت، چلکاسر، حشمت آباد و روستای چهار محل بگذرید و آنقدر ادامه دهید تا ابرها را پشت سر بگذارید تا به تابلوی شهر بره سر برسید.
گاهی اوقات آنقدر ابرها به شما نزدیک می شوند که ممکن است مسیر را گم کنید. از شهر بی نظیر و کوهپایه ای بره سر تا داماش ۶ کیلومتر جاده خاکی را باید پیمود.
راه دیگر بزرگراه قزوین به شهر لوشان می باشد. از سمت راست جاده وارد جاده لوشان به جیرنده شوید جاده ای پیچ در پیچ که در دامنه های تقریباً خشک و کم پوشش امتداد می یابد. جاده از روستاهای بیورزین، کرماک، سنگرود، معدن ذغال سنگ و پاکده می گذرد. سپس به شهر جیرنده می رسید.
توجه داشته باشید که جاده فاقد کمترین علائم راهنمایی جاده ای است و باید از رهگذران و ماشین های عبوری یا محلی ها آدرس داماش را بگیرید. زمانی که به بالاترین نقطه از کوه رسیدید باید به سوی پایین یعنی دره سرازیر شد و داماش نخستین روستای سرسبز این منطقه کوهستانی است.
Monday, 23 December , 2024