از زمانیکه روابط با عربستان بصورت رسمی اعلام و برقرار شد، احتمال‌های زیادی در رابطه با برقرار ارتباط با غرب نیز شکل گرفت و برخی امیدوار شدند که ادامه این نگاه در سیاست خارجی منطقه‌ای می‌تواند منجر به بهبود روابط با غرب نیز تبدیل شود. هرچند هنوز آمریکایی‌ها نشانه مشخصی از تمایل برای این گفتگو‌ها […]

از زمانیکه روابط با عربستان بصورت رسمی اعلام و برقرار شد، احتمال‌های زیادی در رابطه با برقرار ارتباط با غرب نیز شکل گرفت و برخی امیدوار شدند که ادامه این نگاه در سیاست خارجی منطقه‌ای می‌تواند منجر به بهبود روابط با غرب نیز تبدیل شود. هرچند هنوز آمریکایی‌ها نشانه مشخصی از تمایل برای این گفتگو‌ها نشان نمی‌دهند، اما سال ۱۴۰۲ رویکرد‌های متفاوتی در سیاست خارجی وجود دارد.

محمدعلی سبحانی، سفیر سابق ایران در قطر و لبنان و مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت خارجه درباره نتیجه تداوم روابط ایران با کشور‌های منطقه به «انتخاب» گفت: من در تمام گفتگو‌هایی که این مدت با دوستان رسانه‌ای داشتم روی این مسئله تاکید کردم که می‌تواند چنین زمینه‌ای وجود داشته باشد یعنی ما این فرصتی که در زمینه مذاکرات منطقه‌ای برایمان به وجود آمده است را بتوانیم در یک چشم انداز برای بهبود روابط ببینیم. این چشم انداز نمی‌تواند بی تاثیر باشد یعنی این رفتار جدید ما در سیاست خارجی نمی‌تواند بر سایر تحولات روابط خارجی ما بی تاثیر باشد. تاکید من این است که رابطه ما با عربستان دستاورد محدودی خواهد بود اگر آنرا به روند بهبود رابطه با غرب متصل نکنیم، بنابراین ما می‌توانیم انتظار داشته باشیم یک شرایط جدید را در روابط خارجی تا رسیدن به یک نتایجی در رابطه با رفع تحریم‌ها و برجام و بوجود آمدن یک سیاست عقلانی و متعادل در روابط خارجی مان که منافع ایران در آن لحاظ شود و مقداری از سیاست‌های نگران کننده‌ی تندروانه‌ای که خیلی‌ها تبلیغ آنرا می‌کردند و در خوانش تشکیل این دولت جدید نیز بسیار بودند کاهش یابد تا منافع ملی و بهبود وضع زندگی مردم و بالا رفتن امنیت اقتصادی و بهره برداری از ظرفیت‌های داخلی و منطقه‌ای و بین المللی مدنظر قرار بگیرد و راهی برای گفتگو‌های تاثیرگذار باز شود.

وی در ادامه درباره احتمال پیوند خوردن برجام و روابط با غرب در ادامه و تداوم روابط با کشور‌های منطقه افزود:این ادعا که برجام با مذاکرات عربستان پیوند بخورد می‌تواند وجود داشته باشد، اما راه ساده‌ای نیست. ایران، عربستان، چین، آمریکا و اسراییل شش بازیگر در سال ۱۴۰۲ هستند که می‌تواند بر وضعیت جهان تاثیر بگذارد، اما در بین این‌ها چین و ایران و عربستان بخاطر مسائل اقتصادی و امنیتی منطقه خاورمیانه بخصوص امنیت سرمایه گذاری چینی‌ها در منطقه که یک چارچوب یک تریلیون دلاری برای آن چیده شده است و از ایران خواسته است که مسئله امنیت یک اصل جدی در منطقه خاورمیانه باشد، درگیر موضوعات اقتصادی منطقه هستند؛ ایران اگر در همین مسیر حرکت کند دستاورد‌های آینده اش می‌تواند آنرا به نتایج خوبی برساند وگرنه اگر بحث صرفا بهبود روابط ایران و عربستان باشد سود چندانی نصیب ما نمی‌شود.

سبحانی گفت: ایران بخاطر تحریم‌ها و سیاست‌های خروج از تعادل در روابط خارجی از جمله اتهام دخالت در اوکراین نمی‌تواند بهره زیادی در سطح کلان ببرد. من به مسئولین و صاحبان تصمیم توصیه می‌کنم که این پروژه مذاکرات با منطقه و جهان را تکمیل کنند، این یک پروژه خوب می‌تواند باشد اگر در سطوح مختلف کامل شود. ظرفیت‌های زیادی نیز در روابط منطقه‌ای وجود دارد. اگر بخواهیم به راه توسعه و عقلانیت برگردیم مهم این است که از این ظرفیت‌های سیاست خارجی منطقه‌ای و بین المللی استفاده کنیم.