دسترسی ها

غرفه ایران در اکسپو دبی روز دهم مهرماه توسط وزیر صمت افتتاح شد. اگر روز افتتاحیه را به حساب نیاوریم و امروز را هم در نظر نگیریم، ۱۱۱ روز از حضور ایران در غرفه دبی می‌گذرد. اما در این مدت نزدیک به ۴ ماه، ایران چه عملکردی در اکسپو داشته است؟

در یک کلام می‌توان گفت فعالیت‌هایی که داشته، مطلوب نبوده است و همین موجب تغییر مدیرعامل شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران توسط وزیر صمت شد. (+) ضمن اینکه به شهادت بسیاری از بازدیدکنندگان اکسپو دبی، طراحی و خلاقیت غرفه کشورهای قطر، تاجیکستان و ایران نسبت به دیگر کشورها ضعیف‌تر است.

اما اگر بخواهیم نگاهی دقیق‌تر برای ارزیابی عملکرد غرفه ایران در اکسپو دبی داشته باشیم، چه ابزارهایی داریم؟ طبیعتاً نخستین محل رجوع، تارنمای اکسپو ایران www.iran2020expo.ir است که انعکاس برآیند فعالیت‌های غرفه کشورمان در این رویداد بزرگ جهانی باید باشد. اما همان نگاه اولیه به سایت، مخاطب را ناامید می‌کند!

عملکرد اکسپو ایران در اینستاگرام بهتر از سایت است، هر چند آنجا هم بی‌برنامگی به چشم می‌خورد و گویا هدف فقط جذب مخاطب با هر محتوایی است. همچنین برای موجه جلوه‌دادن عملکرد غرفه ایران، از تأیید ۲ دختر بلاگر استفاده شده است!

* سایت غرفه ایران مخاطبان را ناامید می‌کند

استفاده از طراحی و گرافیک بصری ضعیف نخستین عاملی است که کاربر سایت رسمی ایران در اکسپو دبی را دلزده می‌کند. اما ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود. حتی بخش‌های مختلف سایت هم از استاندارد لازم برخوردار نیست. به عنوان نمونه، کافی است سری به بخش «گالری» بزنید؛ فقط ۲۰ عکس دفرمه و کوچک (کمتر از ۶۰۰ پیکسل) از غرفه ایران خواهید یافت!

محتوای سایت هم نکته قابل توجهی ندارد. به عنوان نمونه، جدیدترین مطلب بخش اخبار، گزارش تصویری از برگزاری مراسم جشن میلاد با سعادت حضرت فاطمه زهرا(س) در غرفه ایران است که برای دیدن همین ویدئوکلیپ هم باید حتماً از مرورگر فایرفاکس استفاده کنید!

از نظر سئو هم نیازی به توضیح واضحات نیست، چرا که همین مطلب پس از گذشت ۱۵ ساعت از انتشار، فقط ۱۵ بازدیدکننده داشته است.

دومین مطلب هم از استقبال بازدیدکنندگان غرفه ایران، خبر می‌دهد و در آن عنوان شده است: «طبق گزارشات ارسالی، بازدیدکنندگان زیادی طی چند روز اخیر از پاویون کشورمان در اکسپوی ۲۰۲۰ دوبی بازدید نمودند.» این در حالی است که آخرین آمار رسمی اعلام شده از میزان بازدیدکنندگان غرفه ایران به تاریخ ۱۸ آذر باز می‌گردد که ۶۵۰ هزار نفر بوده است.

* مهمترین عامل جذابیت یک غرفه در اکسپو

در همین حال، غرفه کشوری همچون عربستان سعودی ـ که از لحاظ پیشینه فرهنگی و علمی قابل قیاس با ایران نیست ـ هفته آخر آذرماه به آمار یک میلیون بازدیدکننده رسید. شاید عنوان شود دلیل بازدید بالای غرفه این کشور، همجواری با امارات و همزبانی با آن‌هاست.

اگر این توجیه را بپذیریم، پس همجواری ما با امارات هم باید بر رونق بازدید غرفه کشورمان اضافه می‌کرد. ضمن اینکه طبق اعلام رسمی وزارت امور خارجه، طی سال ۲۰۲۱ میلادی، شهروندان ایرانی که برای زندگی یا کار به امارات رفته‌اند ۳۷۵ هزار نفر هستند. همچنین بر اساس آمار غیررسمی، بیش از نیم میلیون ایرانی در امارات حضور دارند و این هموطنان به طور بالقوه می‌توانند مخاطب غرفه ایران در دبی باشند.

غرفه پاکستان در اکسپو دبی

اما این استدلال هم به نظر درست نیست، چرا که جمعیت پاکستانی‌های ساکن امارات سه برابر ایرانی‌هاست، اما بازدید غرفه آن‌ها تا هفته اول دی‌ماه ۵۵۰ هزار نفر اعلام شد. (+)

بنابراین شاید بتوان نتیجه گرفت مهم‌ترین عامل در جذب مخاطبان اکسپو دبی به غرفه یک کشور، در وهله نخست شکل ظاهری و جذابیت بصری آن غرفه است و در وهله دوم، محتوای ارائه شده در آن غرفه. بر خلاف تصور برخی مسئولان غرفه ایران، تازه‌های علمی عامل نخست جذابیت محتوای یک غرفه است و نمایش سنن و فرهنگ آن کشور، در رتبه‌های بعدی قرار دارد. بنابراین صرفاً با نمایش سنت‌های ایرانی همچون قالی‌بافی یا رقص محلی و همچنین عرضه سوغاتی نظیر پسته و زعفران، نمی‌توان مخاطب جهانی را برای بازدی از غرفه ایران مجاب کرد.

وحید قبادیان، معمار و نویسنده کتاب مبانی و مفاهیم در معماری معاصر غرب پیرامون این دیدگاه نمایشگاهی گفته بود: «به نظر می‌رسد که هدف مدیریت این پاویون بیشتر جنبه کسب درآمد از ارگان‌ها و سازمان‌های شرکت‌کننده بود. درواقع به جای اینکه پاویون ایران نمایانگر فرهنگ و دستاوردهای کشورمان باشد، نمایانگر این بود که بخواهد با دریافت پول کاسبی کرده باشد.»

به یاد بیاوریم که اگر اکسپو در قرن نوزدهم روی تعاملات فرهنگی، نمایش داشته‌های هنری و توان معماری تمرکز داشت، در قرن حاضر ماهیت اکسپو علاوه بر موضوعات فرهنگی، هنری و طراحی و چیدمان غرفه، به دنیای تکنولوژی هم گره خورده است.

پیش‌تر مشاور وزیر ارشاد گفته بود: «مدیریت و مسئولیت اکسپو بهتر است با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد، برای این موضوع پافشاری می‌کنیم و کار درستی است. وزیر ارشاد مرتب این موضوع را پیگیری می‌کند.» امید می‌رود با واگذار شدن مسئولیت غرفه ایران به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، هم از لحاظ بصری و هم از منظر محتوای فرهنگی و هنری، شاهد وضعیت بهتری نسبت به وضعیت کنونی باشیم.

* بازدید ۱۰ میلیونی از اکسپو دبی

اکسپو به بزرگ‌ترین و مهم‌ترین رویداد نمایشگاهی جهان گفته می‌شود که برای نمایش بهترین‌ دستاورهای کشورهای مختلف به‌خصوص در زمینه‌ فناوری، نوآوری و معماری به کار می‌رود. در این دوره، کشورمان با روایتی از شهرزاد قصه‌گو و با شعار «ایران؛ تمدن کهن و استوار تنوع اقوام و میزبان ملت‌ها» حضور دارد. ایده‌ای که البته اجرای درستی نداشته است.

این نخستین بار است که اکسپو در منطقه خاورمیانه برگزار می‌شود و فرصت طلایی برای ایران است که بتواند در کنار فرهنگ غنی خود، توانمندی‌های علمی‌اش را به رخ جهانیان بکشد. اکسپو دوره بعدی در سال ۲۰۲۵ و در ژاپن برگزار خواهد شد؛ این رویداد سال ۲۰۰۵ هم در ژاپن برپا شده بود.

طبق اعلام رسمی، مجموع بازدیدکنندگان اکسپو دبی هفته گذشته از مرز ۱۰ میلیون نفر گذشت.

• منبع خبر : فارس